Ý nghĩa thực sự của tháng cô hồn mà bạn chưa biết

Ở các nước khác nhau thì quan niệm dân gian, cuộc sống cũng sẽ có sự khác nhau. Một số quốc gia thì quan niệm về tháng cô hôn chỉ có ngày 14 tháng 7, còn ở Việt Nam thì thời gian này kéo dài 01 tháng. Thực ra quan niệm này cũng tùy thuộc vào vùng miền khác nhau và vào từng gia đình khác nhau.

Có gia đình quan niệm rất sâu sắc về tháng cô hôn nhưng có gia đình lại không mấy lưu tâm. Thế nhưng phần lớn mọi người đều rất cẩn trọng khi làm việc gì đó trong cả tháng 7 – tháng cô hồn và hầu như mọi người rất ít làm việc mới như: mở công ty, mở cửa hàng trong tháng cô hồn.

Việc coi tháng 7 là tháng cô hồn và việc cúng cô hồn rằm tháng 7 xuất phát từ trong tâm của con người mà ra. Kết hợp với những sự việc xảy ra trong cuộc sống, con người đều có tư duy hướng thiện, nhằm an lòng người chết và bình ổn tâm hồn người sống. Việc cúng cô hồn không có gì là xấu, là sai mà nó là một cách để thể hiện nét đẹp về đạo đức, sự lương thiện cũng như tính nhân văn, lòng trắc ẩn của người Việt Nam

Đất nước ta một thời gian dài chịu ảnh hưởng bởi chiến tranh, nhiều người chết vì bom đạn, chưa kể tai nạn giao thông đường bộ, đường biển…nên việc cúng cô hồn mang ý nghĩa an ủi vong linh của họ.

Theo quan điểm khoa học thì tháng 7 âm lịch không phải mang đến điềm xui xẻo hay rủi ro hay bất lợi mà vì thời điểm này là thời điểm chuyển mùa, con người dễ bị ốm, đặc biệt là trẻ nhỏ khiến cho con người khó khăn hơn. Thời tiết không tốt là lý do chính không nên làm nhà, xây vào mùa này.

Tuy nhiên, các cụ thường có câu “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” vì vậy việc thực hiện lễ nghi tín ngưỡng cúng rằm tháng 7 hoàn toàn có thể thực hiện và nó còn mang giá trị về mặt tâm linh. Nhưng cũng không nên chú trọng, tín ngưỡng cũng như kiêng kỵ thái quá mà bỏ lỡ những dịp, những cơ hội trong cuộc sống.

Tháng 7 âm lịch hàng năm còn được gọi là “tháng cô hồn” hoặc “mở cửa mả”. Dân gian quan niệm đây là tháng của ma quỷ, đặc biệt là ngày rằm tháng bảy là ngày “xá tội vong nhân” – ngày Diêm Vương mở cửa Quỷ Môn Quan để ma quỷ được tự do trở về dương thế. Theo tục lệ dân gian, người trần gian phải cúng cháo, gạo, muối cho quỷ đói để chúng không quấy nhiễu cuộc sống thường ngày.

Trong tháng 7 âm lịch không chỉ có ngày xá tội vong nhân, Rằm tháng 7 còn được biết đến là ngày Vu Lan báo hiếu. Trong văn hoá tín ngưỡng người Việt, đây là ngày lễ lớn trong năm, có ý nghĩa giáo dục con người biết đền đáp công ơn sinh thành và thể hiện lòng hiếu thảo.

Ngày Vu Lan báo hiếu không chỉ mang ý nghĩa tôn giáo vô cùng lớn mà còn trở thành ngày truyền thống của người dân đất Việt, mang đến một nét văn hóa tinh thần tốt đẹp, chứng tỏ tháng 7 âm lịch là tháng chúng ta nên làm những điều tốt đẹp, hướng thiện.

Theo sự tích Phật giáo, Bồ tát Mục Kiền Liên đã cứu mẹ ra khỏi kiếp quỷ đói. Chính từ truyền thuyết này mà ngày lễ Vu Lan cũng được sinh ra, trở thành ngày để tưởng nhớ công ơn sinh thành, giáo dưỡng của cha mẹ.

Chuyện kể rằng, Bồ Tát Mục Kiền Liên vốn là một vị cao tăng thần thông quảng đại, hiếu nghĩa vô cùng. Khi mẹ của ông là bà Thanh Đề qua đời, ông nhớ mẹ da diết và cố gắng đi tìm mẹ.

Dưới góc nhìn từ bộ môn Lý học, Âm Dương ngũ hành tức là bộ môn nghiên cứu từ cổ xưa về các vấn đề tương tác của vũ trụ và trái đất lên cuộc sống của con người thì tháng 7 âm lịch hoàn toàn không liên quan tới vong, ma và thế giới của những người đã khuất.

Tháng 7 âm lịch là khoảng thời gian vị trí của Trái Đất khi quay theo quỹ đạo quanh Mặt Trời ở vị trí gần xa nhất những ngày lễ, tết của chúng ta lại dựa vào nền tảng của Lý học, tức là hệ thống lịch Can chi.

Tháng 7 âm lịch có Thiên can là Âm Thủy và thiên can Quý đang quản trung cung, do vậy theo Lý học Việt thì tháng này âm khí rất vượng. Thiên Can là hình tượng mô tả quy luật tương tác từ bên ngoài tới Trái Đất và  ai cũng có thể dễ dàng nhận thấy tháng này có thời tiết phổ biến là mưa gió, lũ lụt… làm không khí ẩm ướt. Tháng 7 âm khí cực vượng vào ngày 15 thì được coi là khí âm thoát lên từ lòng đất mà xưa kia người ta cho rằng cái gì thuộc về âm tức là cõi âm là ma quỷ.

Chính từ đó, dân gian cho rằng đây chính là tháng của vong hồn lên ngao du cõi dương từ góc nhìn thần thánh, ma quỷ, vong hồn.

Tuy tháng 7 âm lịch gọi là tháng cô hồn nhưng chúng ta lại quên mất ý nghĩa khác của tháng này. Mùa Vu lan báo hiếu đang cận kè, là thời điểm chúng ta tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên. Mong rằng bài viết này sẽ giúp quý bạn đọc có một cái nhìn khác về tháng 7 âm lịch 2024